Studenten bouwen met zoden een waterput in De Wieden
Bij Bezoekerscentrum staat sinds deze week een waterput die gebouwd is volgens de klassieke methode van zodenbouw. Dat is het werk van een middagje bouwen door studenten Archeologie van Saxion Hogeschool in Deventer. Zij onderzoeken of in het verdronken dorp Beulake op deze manier huizen zijn gebouwd.
“Op IJsland staan nog steeds boerderijen en zelfs grotere complexen die met zoden zijn gebouwd”, vertelt begeleider Daniël Postma. Hij promoveert zelf op het onderwerp zodenbouw en bouwde daarvoor destijds een complete woning in Friesland. “Vooral in de noordelijke provincies werd in de vroege middeleeuwen op deze manier gebouwd. We hebben ontdekt dat zelfs dakdragende muren mogelijk waren. Die woningen konden zomaar een eeuw meegaan.”
Volgens Postma moeten zodenbouwhuizen niet worden verward met plaggenhutten, waarin bitterarme veenarbeiders woonden. “Dat gebeurde vooral in de 19e eeuw toen turf een minder belangrijke rol ging spelen en het economische plaatje in elkaar stortte. Zodenbouw had niet zozeer met armoede te maken, al speelden de financiën ongetwijfeld ook toen een rol bij de keuze voor materialen.”
Over zodenbouw bestaat de nodige informatie uit de vroege middeleeuwen en de 19e en 20e eeuw. De periode daartussen is een onbeschreven blad. En dat is nou net de tijd van de opkomst en neergang van Beulake. “Daarom moeten de studenten onderzoeken of zodenbouw in die periode en in dit gebied mogelijk was”, zegt docente Annelies Berends. Postma denkt overigens van wel, omdat de ondergrond van De Wieden zeer geschikt is voor de traditionele bouwmethode.
De studieopdracht is een vorm van ‘experimentele archeologie’, vertelt Berends. “Daarmee bootsen we iets na om te ontdekken hoe er vroeger werd gewerkt. Op die manier doe je kennis op over oude methodes”, legt de docente uit. De HBO-opleiding waarvoor zij werkt, is de laatste jaren in trek met momenteel rond de vierhonderd studenten. “Er zijn maar drie hbo’s waar je een opleiding omtrent geschiedenis kunt volgen. Als je dan ook nog niet voor de klas wilt staan, kom je al snel bij ons terecht.”