Krantensjors door Hans Bogers
Het moet zo’n vijftig jaar geleden zijn, dat ik in Alphen aan den Rijn voor het laatst als krantenbezorger in mijn wijkje rondliep om de krant rond te brengen. Nu 50 jaar later om precies te zijn op maandag 15 juni pak ik die draad weer op en ga ik aan de slag als krantensjors in Steenwijk. Er is in die vijftig jaar heel wat gebeurd en ook het krantenbezorgingswezen heeft grote veranderingen ondergaan. Ik zal daar straks nog wat over vertellen, maar eerst een korte terugblik.
Om een zakcentje bij te verdienen stortte ik me eind jaren zestig in het bezorgingswezen, want ook toen al was het zakgeld, dat je als jongere van je ouders ontving, aan de- en ik zeg het voorzichtig- veel te lage kant. Er was zelfs een periode, dat ik om de aanschaf van een bromfiets te bekostigen twee kranten moest lopen. Een ochtendkrant, de Rijn & Gouwe en een avondkrant het Leids Dagblad, of de Leidse Courant. Dat was dus nog de tijd, dat elk dagblad z’n eigen bezorgingsapparaat had. Iedere krantensjors, voornamelijk van het mannelijk geslacht (o tempora o mores), kreeg een vaag soort waterdichte canvastas mee, waarin de kranten werden vervoerd. Bijzondere momenten waren de af en toe verschijnende extra bijlagen, die soms in het Bospark werden weggegooid, bij de abonnees het geld ophalen, maar vooral het jaarlijkse Gelukkig Nieuwjaar wensen met een soms gulle extra beloning van bijvoorbeeld meneer Kooiman uit de Van Dijkstraat. Van de weersomstandigheden staat mij niet veel meer bij, maar ik zal ongetwijfeld natte kranten in de brievenbus hebben gepropt en kou hebben gekleumd. Van één adres herinner ik me, dat ik het bijna stelselmatig vergat. Ook in die tijd deed ik al aan cabaret en ik herinner me de eerste regel van een liedje over de krantenbezorger. “ Dag in dag uit de krant bezorgen, laat in de middag of vroeg in de morgen”.
Zoals gezegd een mensenleven lang geleden, al bekroop me de laatste tijd steeds vaker de gedachte het stiel van krantenbezorging weer op te pakken en maandag is het dus zover. Gisteren en vandaag ben ik als een heuse stagiaire aan de hand van Linda en Merissa op pad gegaan om mijn wijk te verkennen en wijzer te worden over het hedendaagse bezorgen van kranten. En ik moet bekennen, ook enigszins ingelezen in het huidige bezorgingswezen: het is er niet eenvoudiger op geworden. Niet meer aan de hand van een papiertje met maar één soort krant op pad gaan, dat is er niet meer bij, net zoals het krantje over. Ook de digitalisering heeft onverbiddelijk toegeslagen, met looplijsten, bezorgapps, bezorgersgroepsapps een heuse website en wat niet al. Nee het is er bepaald niet eenvoudiger op geworden en het bezorgen van kranten vraagt meer dan vroeger de nodige zorgvuldigheid. Waar dan wel weer tegenover staat, dat de arbeidsvoorwaarden er een stuk beter op zijn geworden.
Ik heb me voorgenomen, ijs en weder dienende het in ieder geval anderhalf jaar vol te houden en er, naast een beetje structuur en conditionele oppimping, veel plezier aan de beleven.