Hora est door Hans Bogers

Toen ik Steven Bunt interviewde voor het programma Kopwijzer van  RTV SLOS over zijn promotie aan de universiteit van Groningen nam ik mij voor die bijzondere gebeurtenis mee te gaan maken. Het was namelijk al weer lang geleden, dat ik een promotie had bijgewoond en het leek me leuk die sfeer nog eens te proeven, vooral ook omdat ik door het gesprek met Steven geïnteresseerd was geraakt  in het onderwerp van zijn proefschrift. 

Aanschuiven in de promotiezaal, de zaal waarin de zitting werd gehouden, ging helaas niet, maar de oplossing livestream was een goede vervanging. 

Ooit maakte ik de promotie mee van mijn zwager Frits, die zijn proefschrift over een ‘belangrijke’  kerkgeschiedenis figuur moest verdedigen. Zo heet dat: verdedigen. De kandidaat of promovendus  schrijft een verhaal en moet dat  publiekelijk verdedigen tegen hooggeleerde, zeergeleerde of minder geleerde dames en/of heren in een bijeenkomst, die geleid wordt door de rector. Een indrukwekkende bijeenkomst met een hoog ceremonieel karakter weliswaar, maar wel de formele en vreugdevolle afsluiting van een periode van jaren hard studeren, lezen en onderzoeken. 

Inhoudelijk kon ik de discussie niet helemaal volgen, vooral niet toen het in het Engels ging. Ik val dan ook  buiten de categorie van minder geleerd met alleen een vage scriptie over politie en ethiek op mijn naam.

Maar het hele spel van vraag en antwoord en de bijzondere sfeer van zo’n promotie waren indrukwekkend genoeg. De promovendus gesecondeerd door twee paranimfen (  een ander woord voor bruidsmeisjes of bruidsjonkers), het College van Beraad, ook wel de Promotiecommissie, de Rector en last but not least de Pedel. 

Een performance, waarin men elkaar nogal formeel aanspreekt: Meneer de promovendus; hooggeleerde opponent; zeer geleerde opponent. Niet helemáál een spel overigens, want de beantwoording van de vragen kan zowel een positief als negatief effect hebben op de eindbeoordeling, maar de promovendus kan ervan verzekerd zijn, dat hij na afloop van de beoordelingsschorsing uit handen van de rector de doctorsbul mag ontvangen, waarmee hij of zij zich zeergeleerd mag noemen. 

Een figuur, die ik overigens nog even apart wil noemen is de Pedel, die de promotieceremonie opent en sluit. Dat laatste met de woorden: ‘genoeg geluld’, in het Latijn: ‘Hora est, of hora finita est ( de Groningse variant)’, waarbij hij met z’n pedelsstaf krachtig op de grond stampt. Na een korte schorsing, waarin de definitieve beoordeling wordt vastgesteld en daarna de uitreiking van de bul, verlaten rector en promotiecommissie de ceremoniezaal. 

Via de livestream kon ik nog net het applaus horen dat kersverse Doctor Bunt ten deel viel en werd de verbinding verbroken, maar het zou me niet verbazen, dat daarna door de aanwezigen de door de familie Meiland geïntroduceerde yell: wijnen wijnen ten gehore werd gebracht.

Steven proost.

PS:  Een zeergeleerde heer in de gemeenteraad van Steenwijkerland! T’is wat! Dat straalt natuurlijk op ons allen af en kan niet anders dan een goed gevoel geven.