New York Round Midnight
Swingin’ Harlem
In de nieuwe theatershow Swingin’ Harlem beleeft het publiek een nacht in een clandestiene jazzclub in New York tijdens de beruchte drooglegging. Drank is verboden in de roaring twenties, maar vrijwel niemand is nuchter. De muziek bruist zoals hij nog nooit heeft gedaan. Jazzkenner en muzikant Koen Schouten (39) heeft de voorstelling geschreven en is er in te zien.
Een verbod op alcohol en toch een bruisend nachtleven, hoe kan dat?
‘Omdat vrijwel heel Amerika die drooglegging zo belachelijk vond werd hij massaal genegeerd. Dat zorgde voor saamhorigheid en zelfvertrouwen onder de bevolking. Daar waren veel nieuwe Amerikanen uit Europa bij en zwarte mensen die het racistische zuiden waren ontvlucht. Zij kwamen samen in het nachtleven van Harlem. Dat was enorm, en omdat het verstopt was kon er veel meer.
Als je er als club een beetje bij wilde horen moest je een goede jazzband hebben. De concurrentie was moordend. Wij kennen nu nog de Cotton Club en Smalls Paradise, maar er waren in Harlem letterlijk honderden clubs in die tijd waar waanzinnig werd gespeeld.’
Is het een concert of meer een theatershow?
‘Het is allebei, dat vind ik zo leuk. De muziek speelt de hoofdrol. Die is onversneden en van hoge kwaliteit. Ik durf zelfs te zeggen dat die nog indrukwekkender is dan wat je op de meeste jazzpodia hoort. Er zitten waanzinnige muzikanten in de zevenkoppige band. Zoals drummer Gijs Dijkhuizen, een beest met een unieke drive. Samen met bassist Marius Beets is hij onverslaanbaar. Saxofonist Ben van den Dungen – tevens een van de producenten – is levende jazzgeschiedenis, zijn sound is geweldig. Zangeres Deborah Carter idem. Miguel Rodriguez is een van de meest gevraagde en muzikaalste pianisten van Nederland. Zo kan ik doorgaan.
We hebben met dezelfde club twee jaar de succesvolle show New York Round Midnight gedraaid, zo’n tachtig keer gespeeld. De komende maanden treden we weer veertig keer op. We zijn dus een geoliede machine.’
Wat is het theatrale aspect?
‘Jeffrey Spalburg – bekend als o.a. MC, acteur en comedian bij Comedy Café – kruipt in de huid van enkele figuren die in de club rondlopen: een innemende hosselaar, een gewiekste bandleider en een smerige pooier. Hij doet dat op een ontwapenende, poëtische manier. Hij blijkt ook nog eens geweldig te kunnen zingen, dat is een cadeautje.
Verder ben ik er om tegen het publiek aan te lullen over het soort plek waar we nou eigenlijk zijn, het spannende van al die menselijke verhalen en achtergrond te geven over de personages.’
Moet je van jazz houden om de voorstelling te kunnen waarderen?
‘Nee hoor. De jazzmuziek uit de jaren twintig en dertig is heel toegankelijk en opbeurend. Het is kunst en entertainment tegelijk. Ik denk dat veel mensen onbewust ook wel wat nummers zullen kennen. Daarnaast maakt het veel uit in wat voor omgeving je iets hoort. Je ervaart een band in een kroeg met vrienden om je heen toch ook heel anders dan in een groot stadion? Wij zorgen dat er een sfeer ontstaat die precies bij de muziek past: intiem, los en stijlvol tegelijk. Fanatieke jazzliefhebbers komen ook aan hun trekken, vanwege de kwaliteit van de muziek. Dat blijkt ook wel uit de reacties tot nu toe, die zijn superenthousiast.’
Net als destijds in de jazzclubs schuiven er geregeld jonge muzikanten aan in het ervaren orkest van Swingin’ Harlem. Is dat lastig?
‘Integendeel. We vinden het leuk en belangrijk verse talenten de kans te bieden in deze productie mee te draaien. Die jongens en meisjes krijgen het flink voor hun kiezen want de show zit strak in elkaar en het tempo ligt hoog. Dat weten ze, dus ze bereiden zich goed voor. Die hongerige jonge wolven geven de muziek extra glans. Het zijn muzikanten waarvan het publiek later trots zal zeggen dat ze ze voor het eerst bij ons hebben gezien.’
Swingin’ Harlem is te zien op vrijdag 13 april in Rabo Theater De Meenthe in Steenwijk, aanvang 20.00 uur.
foto’s: Edu Calicher
