PULLEKEN door Hans Bogers
In de afgelopen raadsvergadering kwam het begrip sanctie regelmatig aan de orde waarbij er gemakshalve vanuit werd gegaan, dat een sanctie hetzelfde is als een straf. Nou is dat niet helemaal waar, maar het zou hier te vervoeren om een uitvoerige uiteenzetting te geven van de diverse sanctionaire betekenissen. De liefhebber kan dat gewoon wel googelen, als hij tenminste over voldoende digitale vaardigheden beschikt. Het was een merkwaardig toeval, dat een gebeurtenis op mijn sportschool afgelopen dinsdag het begrip SANCTIE koppelde aan het begrip PULKEN en dat de combinatie van deze fenomenen bijna vanzelf leidde tot het onderwerp van deze column. Het begon allemaal met een loszittend stukje riet in de leuning van een, van dat natuurproduct gemaakte, stoel. Los van het feit, dat zo’n loszittend stukje geen gezicht is: die toestand van gedeeltelijke onthechtheid leidt automatisch tot gepulk. Mensen gaan aan zo’n stukje zitten pulken. En de kracht van dat pulken wordt maar al te vaak onderschat, want het betekent altijd de totale ontmanteling van het object, waar dat loszittende stukje deel van uitmaakt. Het in het onderhavige geval loszittende stukje riet moest dus wel worden afgeknipt, om pulken en alle gevolgen van dien te voorkomen. En dat werd dan ook met verve gedaan. Het behoud van een mooie stoel stond immers op het spel. Dat hele gedoe en het gebabbel eromheen deed mij in gedachten teruggaan naar een lang en inmiddels grijs verleden. Het schooljaar 1961-1962 op de Da Costa School in Alphen aan den Rijn om precies te zijn. Er was nieuw schoolmeubilair aangeschaft en iedereen was even trots op de prachtige stoeltjes en tafeltjes. Maar helaas op de rugleuning van de stoeltjes was een stickertje geplakt met daarop de naam van de leverende firma. En wat deed ik? Ik ging pulken. Meester Kloosterman betrapte mij op mijn gepulk, maar was te laat en een deel van de sticker was inmiddels stuk gepulkt. De meester legde dit ontzaglijke probleem voor aan het hoofd der school, meester Köhlenberg die, zoals het een man van gezag betaamt, onmiddellijk maatregelen nam in de vorm van een tweetal sancties. Allereerst moest ik een brief schrijven naar de firma Marko en daarin met redenen omkleed verzoeken om een nieuwe sticker. Een nuttige sanctie, waarmee de gevolgen van mijn wandaad teniet konden worden gedaan. Maar er moest mij natuurlijk wel nog een echte straf worden opgelegd en daar hadden de meesters het volgende op gevonden. Het werd mij verboden om mee te gaan met het buiten schooltijd geplande uitje van mijn klas: een bezoekje aan de varende dierentuin, ingericht in een aangepaste boot, die lag aangemeerd in de Rijn bij de Alphensche Brug. Ik moest maar eens goed beseffen wat ik had aangericht: ‘Thuis blijven en niet samen met de klas een leerzaam bezoekje brengen aan de drijvende dierentuin.’ Aan de sanctie van het schrijven van de brief heb ik voldaan, maar de straf van uitsluiting vond ik kennelijk te onzinnig voor woorden en ik heb me daar dan ook op mijn manier tegen verzet. Ik heb een dubbeltje uit mijn spaarpot gewipt, ben naar de drijvende dierentuin gegaan, heb entreegeld betaald en heb samen met mijn klasgenootjes planten en kleine dieren bewonderd en ik zal daar ongetwijfeld enigszins triomfantelijk bij hebben gekeken. Van de dierentuin herinner ik me alleen de wandelende takken, want verder was het niet veel.
Overigens: er zijn nieuwe stickers naar de Da Costa School opgestuurd, waarvan er één op de rugleuning van mijn stoel is aangebracht. Ik zal dat hoogstwaarschijnlijk zelf hebben moeten doen ter vervolmaking van de sanctie, al zou het ook zomaar kunnen, dat ik er, gelet op mijn beperkte handvaardigheden, verder maar vanaf moest blijven.
De drijvende dierentuin bestaat waarschijnlijk niet meer maar de firma Marko, die mijn schriftelijk verzoek om een sticker ongetwijfeld goed heeft gearchiveerd blijkt mijn wandaad overleefd te hebben en er waarschijnlijk zelfs sterker uit zijn gekomen. Maar hoe het ook zij: het onderwijs is er vooral op het gebied van sanctionering in de loop der jaren zeker op vooruit gegaan.
