Vanuit het programma Family Next helpt ervaringsdeskundige Anne Veenstra familiebedrijven met uitdagingen rondom bedrijfsopvolging
Anne Veenstra is het schoolvoorbeeld van een ondernemer. In de 34 jaar dat hij in Giethoorn aan het roer staat van restaurant en rondvaartbedrijf Hollands Venetië, bedenkt Anne telkens weer manieren om een boost te geven aan zijn onderneming. Zo introduceert hij hoogstpersoonlijk de toeristenarrangementen en is hij al in 2002 de eerste ondernemer in Giethoorn met een elektrische rondvaartboot. Ook voor de bedrijfsoverdracht aan zijn zoon Ricardo bedenkt hij een unieke, innovatieve vorm van ondernemen. Inmiddels zet Anne zich als ervaringsdeskundige in bij het programma Family Next van de provincie Overijssel. ‘Achteraf had ik zelf ook vaker gebruik moeten maken van de kennis van externe partijen.’
‘In de afgelopen 39 jaar hebben we veel tropenjaren gedraaid en onze ups en downs gehad, maar als ik opnieuw kon kiezen, dan had ik het weer gedaan.’ Aan het woord is Anne Veenstra (66 jaar). Samen met zijn vrouw Henriëtte staat hij van 1983 tot 2017 aan het roer van restaurant en rondvaartbedrijf Hollands Venetië in Giethoorn. Jarenlang is het stel zeven dagen per week van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat aan het werk om de zaak draaiende te houden. Hoewel zoon Ricardo nu de scepter zwaait, heeft Anne ook deze ochtend alweer de nodige hand- en spandiensten verricht in het prachtige familiebedrijf aan de rand van Giethoorn. ‘Stilzitten is niets voor mij. Mijn vrouw en ik zijn altijd doorpakkers geweest.’
Het complete pakket
Dat doorpakken is ook hard nodig als Anne en Henriëtte in 1983 het bedrijf kopen van zijn schoonvader. Anne: ‘De bank verstrekte ons de gewenste hypotheek tegen een rente van 13,8 procent. Voor beginnende ondernemers is dat natuurlijk een enorme uitdaging, maar door hard te werken, konden we het hoofd boven water houden.’ Bovendien lukt het Anne om met creatieve ideeën telkens weer een boost te geven aan het bedrijf. ‘In Giethoorn heb je natuurlijk verschillende andere restaurants en rondvaartbedrijven, daarom was het belangrijk dat Hollands Venetië zich onderscheidde van de concurrentie. Wij introduceerden als eerste arrangementen voor toeristen waarbij ze niet alleen gingen varen, maar ook koffie en gebak aangeboden kregen en drie musea in Giethoorn konden bezoeken. In het eerste jaar verkochten we samen met VVV Giethoorn bijna 2.000 van deze arrangementen. Vervolgens gingen we samenwerken met VVV Zwolle, we breidden het aanbod uit en zo verkochten we ongeveer 20.000 arrangementen per jaar. Dat was natuurlijk super.’
Eerste elektrische rondvaartboot
Ook in de jaren daarna lukt het Anne en zijn vrouw om nieuwe ideeën uit te rollen. Ze introduceren bijvoorbeeld met succes personeelsfeesten voor bedrijven uit heel het land. ‘Al in 2002 ontwikkelden we samen met de Technische Hogeschool Twente de eerste elektrische rondvaartboot in Giethoorn. Dat kostte best veel tijd en moeite en we kregen geen subsidie van de overheid, maar desondanks zag ik veel voordelen voor onze gasten. Bijvoorbeeld omdat de benzinestank en het lawaai van de benzinemotor verleden tijd waren. Voor deze innovatie ontvingen we de milieu- en toerismeprijs van de provincie Overijssel. Mooi om te zien dat tegenwoordig alle boten in Giethoorn een elektrische motor hebben.’
Soepele bedrijfsopvolging
Mede dankzij het harde werken en de innovatieve ideeën lukt het Anne en Henriëtte om een prachtig en gezond familiebedrijf op te bouwen waar ook zoon Ricardo gaat werken. In goed overleg wordt besloten dat hij in 2017 het bedrijf van Anne en zijn vrouw overneemt. ‘Samen met mijn fiscalist hebben we verschillende opties besproken, maar eerlijk gezegd sloten deze mogelijkheden niet aan op mijn verwachtingen. Ik wilde dat zowel Ricardo als Henriëtte en ik inspraak kregen en er financieel goed vanaf kwamen. Daarom heb ik zelf een vorm bedacht waarbij Ricardo in tien jaar tijd elk jaar tien procent van de aandelen van ons overneemt en in de tussentijd gewoon een loon uitbetaald krijgt. Op deze manier is de zaak binnen tien jaar van hem. Dezelfde vorm hebben we voor het onroerend goed bedacht. Als in 2027 de zaak van hem is, betaalt hij vervolgens nog tien jaar lang huur aan mij en mijn vrouw. Na die periode is hij ook de eigenaar van het onroerend goed.’
Deelname aan Family Next
Het toeval wil dat Anne tijdens het proces van de bedrijfsopvolging in contact komt met Marjolein van de provincie Overijssel. ‘Ik vertelde haar over mijn zelfbedachte vorm rondom de bedrijfsopvolging en zij vertelde mij over het programma Family Next, dat familiebedrijven in de provincie Overijssel helpt op het gebied van digitalisering, duurzaamheid én bedrijfsopvolging. Samen met mijn zoon Ricardo nam ik deel aan dit programma. We kregen nuttige tips en adviezen waar we mee verder konden.’
Ervaringsdeskundige
Na zijn deelname aan Family Next krijgt Anne de vraag of hij als ervaringsdeskundige andere deelnemers van het programma wil helpen op het gebied van bedrijfsopvolging bij familiebedrijven. ‘Dat zag ik meteen zitten. Ik vind het leuk om mijn kennis en ervaringen met andere ondernemers te delen en ik weet hoe handig het is om praktische informatie van externe partijen te krijgen. Achteraf had ik zelf ook vaker gebruik moeten maken van externe informatiebronnen, want als ondernemer weet je simpelweg niet genoeg over zaken als boekhouden, digitalisering of bijvoorbeeld bedrijfsopvolging. Inmiddels heb ik verschillende ondernemers in de regio ondersteund, waaronder Arjan Stroeve van Eethuys De Steen in Willemsoord, slager Martijn Bouma in Steenwijkerwold, Rob Schoelink van camping De Sloothaak in Giethoorn en Hilbert Smit van Recreatiebedrijf Geythoorn in Giethoorn. Het geeft een goed gevoel om hen en hun opvolger verder te helpen met de toekomst van hun familiebedrijf. Want ondernemen is en blijft een prachtig beroep.’
Tekst en fotografie: Theo Smits