Giethoorn wil smallere verhuurboten, ontheffing voor alle bewoners en betere regulering van drukte

Op de enquête over het nieuwe vaarbeleid hebben we veel reacties ontvangen. Bijna 275 huishoudens hebben de moeite genomen om de vragen te beantwoorden en vaak (zeer uitgebreid) toe te lichten. Het onderwerp leeft enorm in Giethoorn, zowel bij bewoners als ondernemers. Bijna alle respondenten wonen zelf in Giethoorn (93%). Bijna een kwart (23%) woont in het gedeelte waarover veel te doen is: tussen paal 1 (bij de molen) en paal 5 (Volkensvaart) van het Binnenpad. 19 ondernemers hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om hun mening over de gemeentelijke plannen kenbaar te maken, ongeveer 50/50 verdeeld tussen verhuur/rondvaartondernemers en B&B eigenaren. Op de meeste antwoordden de respondenten behoorlijk eensgezind. Hieronder de belangrijkste resultaten.

Ontmoedigen van (brede) verhuurboten tussen paal 1 en 5? Ja graag!
Een van de doelstellingen van het nieuwe beleid is om de drukte te reguleren, onder andere door brede verhuurboten te ontmoedigen op het drukste gedeelte van de Dorpsgracht, middels een financiële prikkel. Bijna driekwart (72%) ondersteunt dit doel van ontmoedigen. Sterker, 60% zou liever een geheel invaarverbod zien van bredere verhuurboten, in plaats van de voorgestelde financiële prikkel. Dit geldt niet alleen voor bewoners. Van de ondernemers met een verhuur- en/of rondvaartbedrijf heeft ook 54% de voorkeur voor een invaarverbod. Ook ziet men liever dat de breedtebeperkingen voor verhuurboten in álle grachten van Giethoorn gelden (72%). Van de verhuur/rondvaart ondernemers staat 46% positief tegenover een groter gebied.

Over de vraag of men beter kosten per keer kan berekenen of eenmaal per jaar een vast bedrag zijn de meningen verdeeld. Uit de toelichtingen bleek regelmatig dat men per keer betalen wel eerlijker vindt, maar dat men praktische bezwaren ziet qua uitvoerbaarheid.

Stimuleren authentieke houten punters? Natuurlijk!
Het plan van de gemeente om authentieke houten punters te stimuleren wordt goed ontvangen: 72% is positief over een korting voor houten punters en ander “Gieters gevaer”.

Het loslaten van quotum aantal verhuurboten leidt tot meer in plaats van minder drukte.
In het voorgestelde nieuwe vaarbeleid wordt het maximum aantal vergunningen voor verhuurboten en rondvaartboten losgelaten. Regulering van de drukte zal plaatsvinden door het toepassen van financiële prikkels. De gedachte erachter is dat ondernemers door de hogere kosten van brede verhuurboten ervoor zullen kiezen om deze brede boten niet of minder tussen paal 1 en 5 te laten varen. Hierdoor zullen er wellicht smallere boten varen, wat een gunstig effect zou moeten  hebben op de ervaren drukte. Slechts 22% verwacht dat dit daadwerkelijk zal gebeuren. Van de respondenten die zelf in dit gedeelte wonen zelfs maar 16%. Bijna de helft verwacht een verplaatsing van de drukte naar bijvoorbeeld Zuiderpad en Giethoorn Noord. Dit geldt vooral voor inwoners van Giethoorn die búiten paal 1 en 5 wonen (54% verwacht verschuiving). Voor sommige bewoners aldaar een schrikbeeld. Een schrikbeeld voor sommige ondernemers is juist weer de kans op toenemende concurrentie van bedrijven van buiten Giethoorn. Bijna 60% van alle respondenten verwacht dat deze concurrentie zal toenemen.

Al met al verwacht ruim 85% (van de verhuur/rondvaart ondernemers iets minder, maar nog steeds ruim 77%!) dat door het loslaten van het aantal vergunningen – ondanks de diverse beperkingen – de drukte in Giethoorn juist zal toenemen. En uit de toelichtingen blijkt zeer duidelijk dat men daar helemaal niet blij mee is.

Geen beperkingen voor bewoners! Maximum breedte verhuurboten terug naar 1,8m
Onderdeel van het voorgestelde beleid is om tussen paal 1 en 5 alleen particuliere boten toe te staan van maximaal 1,8m breed (voor verhuurboten geldt een maximum van 2,1m). Alleen aanwonenden kunnen ontheffing krijgen (voor 1 boot per huishouden). Door de hierover ontstane ophef bij met name bewoners overweegt de gemeente om deze maatregel aan te passen. We vroegen daarom naar de gewenste uitgangspunten. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om alleen tijdens bepaalde tijden/perioden dergelijke beperkingen op te leggen voor particulieren anders dan direct aanwonenden. Een idee dat niet erg enthousiast werd ontvangen (60% oneens). Hetzelfde geldt voor de mogelijkheid om de breedtebeperkingen voor particulieren gelijk te trekken met verhuurboten. Hoewel men het wel ziet zitten om alleen beperkingen op te leggen aan particulieren van buiten Giethoorn/Steenwijkerland (64% positief). Logischer vindt men het ook om juist de breedte van de verhuurboten verder te beperken tot 1,8m (73%). Opvallend is dat ook de meerderheid (57%) van de ondernemers (verhuur/rondvaart + B&B) hier positief tegenover staat.

Kortom: men wil geen beperkingen voor bewoners en juist wel voor verhuurboten. Uit de toelichtingen op de antwoorden blijkt duidelijk veel verontwaardiging en ongeloof over het idee om het belang van de toeristen/ondernemers boven dat van bewoners te stellen. ‘Giethoorn is van de bewoners’, ‘belachelijk dat je niet in je eigen dorp mag varen’ etc. Vaak werd ook opgemerkt dat het beperken van bewoners niet bijdraagt aan vermindering van de drukte. De meeste bewoners zullen zich op drukke momenten niet wagen in de grachten, maar ze willen wel graag de vrijheid om zelf die keuze te maken. En indien van toepassing met meerdere boten per huishouden.

Geen vertrouwen in handhaving
Het registreren van verhuurboten binnen de maximum afmetingen tussen paal 1 en 5 zal plaatsvinden door camera’s. Het tegenhouden van te brede boten en andere controles is de taak van handhavers. Een deel van de inkomsten van het nieuwe beleid zal worden ingezet voor meer handhaving. Driekwart van de ondervraagden heeft hier echter geen vertrouwen in (van de verhuur/rondvaart ondernemers zelfs 83%). Enerzijds omdat het praktisch onbegonnen werk is om het hele gebied te handhaven en vanaf de kant (breedte) te controleren. Anderzijds ervaart men dat aanwezige handhavers nu al niet of nauwelijks overtreders aanspreken of ingrijpen Er worden diverse suggesties gedaan qua automatiseren, bijvoorbeeld met chips. Maar over camera’s is ook niet iedereen enthousiast.

De hele dag verhuurboten in de grachten? Liever niet. Dwars aanmeren? Zeker niet.
In de nieuwe vaarverordening is niets opgenomen over bijvoorbeeld tijden waarbinnen verhuur is toegestaan. Uit de enquête blijkt wel dat men liever niet de hele dag verhuurboten in de grachten wil, maar bijvoorbeeld tot 18.00, 20.00 of 22.00 uur. Of alleen bij daglicht, vanwege het ontbreken van goede verlichting.

Vrijwel iedereen vindt dat boten niet op elke wijze mogen worden aangemeerd (90%). Velen verwijzen naar de situatie langs de T.O. Hylkemaweg waar boten soms haaks aan de kant liggen, waardoor de doorvaart sterk wordt versmald. Regels zouden dit op kunnen lossen.

En rondvaartboten dan?
In het nieuwe voorstel kan elke boot die geschikt is om mensen mee rond te varen worden aangemerkt als rondvaartboot. Dit maakt het mogelijk om bijvoorbeeld een boot te verhuren inclusief schipper. 65% vindt dergelijke initiatieven welkom. Ondernemers die zelf een verhuur/rondvaartbedrijf hebben zijn hierover juist minder positief (54%). Anders is het met avondrondvaarten. Hierover is gemiddeld 43% positief tegenover 54% van de verhuur/rondvaart ondernemers. Aanwonenden tussen paal 1 en 5 zijn daarover duidelijk minder enthousiast (30%). Wat hen vooral aanspreekt is het idee om geen versterkte geluidsinstallaties op rondvaartboten te gebruiken. Maar niet alleen aanwonenden: 68% geeft de voorkeur aan een systeem met bijvoorbeeld koptelefoons of (meertalige) informatie rechtstreeks naar mobiele telefoon .Ook de meerderheid van de verhuur/rondvaart ondernemers (51%).
Ook de laatste stelling betrof rondvaartboten: ‘Liever geen vaste ligplaatsen voor rondvaartboten in de Dorpsgracht’. Twee derde van de respondenten zou dit een goed plan vinden, vooral aanwonenden (72%), maar ook de meerderheid (54%) van de verhuur/rondvaart ondernemers. Al wordt wel aan de uitvoerbaarheid getwijfeld. Tenslotte werden rondvaartboten ook regelmatig genoemd in toelichtingen als belangrijke veroorzakers van drukte en opstoppingen in de gracht. Als daarvan dus ook het maximum aantal wordt losgelaten…..

Kortom, de drukte in de grachten en vooral de impact daarvan op de leefbaarheid leeft enorm bij de bewoners van Giethoorn. En de nieuwe plannen roepen veel en uitgebreide, soms verontwaardigde reacties op. Men is bang voor een averechts effect: juist nog meer drukte. En dat is duidelijk wat men niet wil. Handhaving zal daarbij niet helpen, verwacht men. Ook heel duidelijk blijkt de behoefte aan meer in plaats van minder rechten in vergelijking met bezoekers/ondernemers. Álle bewoners van Giethoorn moeten in hun eigen dorp gewoon mogen varen, geen voorrang voor verhuurboten!

‘t Gieters Belang zal mede op basis van deze uitkomsten een inhoudelijke reactie op het voorgenomen Vaarbeleid opstellen richting de gemeente.