Column door Hans Bogers
Donderdag, the day after the night before. De dag dus, die volgde op de angstwekkende verkiezingsuitslag van woensdag 20 november 2019, geproduceerd door het Nederlandse kiezersvolk. Die uitslag, hoewel beangstigend, kwam natuurlijk niet als een donderslag bij heldere hemel. De voortekenen daarvoor openbaarden zich al lang van te voren. Het was al maanden lang duidelijk, dat de vlag van uiterst rechts en uiterst links in andere handen zou komen. Niets verbazingwekkends dus. En toen begin deze week een verwarde alles gebruiker van Turkse afkomst een vreselijke moordaanslag pleegde werd daar op afschuwelijke, maar zeer voorspelbare wijze gebruik van gemaakt. Zoals ooit de brand van de Rijksdag in Berlijn de opmaat was voor een verschrikkelijke periode in onze geschiedenis, of het Tonkin incident de opmaat voor de Vietnamoorlog. L’Histoire se repète of zo.
Er is niets nieuws onder de zon. Maar ja in een land waarin de telegraaf de meest gelezen krant is, en in een wereld, waarin de Trumpmethode gangbaar aan het worden is, daar hoef je je je over dit soort ontwikkelingen niet te verbazen. Ik ga dat in ieder geval niet doen. Ik zie wel hoe het Forum voor Democratie zich zal manifesteren in de Provinciale Staten van Overijssel en in de Eerste Kamer. Toch heeft de afgelopen week me wel aan het denken gezet over een zekerheid, die ik mijn leven lang heb gekoesterd, maar die, ik langzaam maar zeker ben kwijt geraakt met een laatste zetje bij het definitief vernemen van de verkiezingsuitslag. De zekerheid, dat er zoiets zou bestaan als een objectieve waarheid. Helaas. Waar ik in Utrecht na dat verschrikkelijke drama mijn oud collega’s op allerlei manieren bezig zag zijn met het zoeken naar de waarheid, daar realiseerde ik me, dat wat voor waarheid ze ook zullen vinden en onomstotelijke kunnen aantonen, wat er precies is gebeurd en wat de achtergronden zijn geweest, dat die waarheid ook nog even politiek getoetst zal moeten worden. En als die waarheid niet past in het straatje van sommige politieke partijen, dat dan die waarheid niet de waarheid is.
Om met Bram van der Vlugt te spreken: “De waarheid is wat je gelooft”. Voor sommigen: “De waarheid is, wat je het beste uitkomt” Het is een droevige constatering, maar ik ben bang, dat het zo is en dat er niet aan te ontkomen is dat de waarheid zal verworden tot een leeg begrip. De waarheid doet er eigenlijk al niet meer toe. Ik zie daar ook al mensen, van wie ik toch altijd het beeld had van integriteit, van eerlijk omgaan met de waarheid, dat die mensen voorzichtig worden en slagen om de arm gaan houden. Zoals laatst bijvoorbeeld in De Wereld Draait Door Beatrice de Graaf de veelgevraagde terrorisme deskundige, die zich in haar reactie op de schietpartij in Utrecht eerst aan de feiten hield en dus niet zo veel ‘interssants’ te melden had, en daarna vol op het orgel ging en allerlei wilde, maar vooral graag gehoorde veronderstellingen en gedachten de vrije loop liet.
Om vervolgens te benadrukken, dat die beschouwingen toch vooral gezien moesten worden als DUIDINGEN. De hypocrisie ten top, want ze wist donders goed, dat die duidingen uit haar Christelijke mondje mondje als niets meer of minder dan de waarheid zouden worden beschouwd. Maar ja ook een oprecht type als Beatrice de Graaf zal toch wel enigszins rekening moeten houden met het gesundes Volksempfinden. Ook zij zal haar toekomst niet koste wat het kost op het spel willen zetten. En als je zo in de wereld zit, ja dan is de waarheid ook maar zeer betrekkelijk. De Waarheid is wat Beatrice de Graaf gelooft. Een geloof waarbij de mensen, met wie zij rekening wil houden, maar al te graag een vraagteken zullen zetten. Een vraagteken, dat zoals de geschiedenis al veel vaker heeft aangetoond, zomaar omgezet kan worden in de zekerheid, dat religie en wetenschap per definitie niet te vertrouwen zijn.
Hans Bogers