en dan 
Weer bijzondere vleermuis de Franjestaart waargenomen in Zuidoost-Friesland
Eerder dit jaar meldde ELAN Zuidoost-Friesland al waarnemingen van twee zeldzame soorten vleermuizen en een soort waarmee het in Nederland slecht gaat. Nu kan daar nóg een bijzondere waarneming bij geplaatst worden, namelijk: de Franjestaart! Deze vleermuis wordt vooral waargenomen op de hogere zandgronden in Overijssel, Gelderland, Utrecht en Noord-Brabant en komt relatief veel voor in Limburg. Maar nu is de Franjestaart waargenomen in Oldeholtpade tijdens een monitoringsronde voor ELAN Zuidoost-Friesland.
Eerste waarneming
Rond 01.00 uur ’s nachts, ergens langs een houtwal in Oldeholtpade veerde Richtje van den Berg (Landschapsbeheer Friesland) op. Tijdens haar vleermuizen monitoringsronde hoorde ze met behulp van de batdetector een Franjestaart. ‘Dit is voor mij de eerste waarneming van deze soort. Dat dat dan ook nog eens in de vleermuizenroute van ELAN is, vind ik geweldig!’ aldus Richtje. Ze deelde enthousiast haar waarneming met bureau Altenburg en Wymenga, die bevestigde, dat het inderdaad om de Franjestaart ging.
De Franjestaart
De Franjestaart is een middelgrote vleermuis en is te herkennen aan de vrij lange, licht doorschijnende oren, die doen denken aan een schoenlepel. Zijn naam dankt deze vleermuis aan de rij stijve, kromme borstelharen op de onderrand van de staartvlieghuid. De vleermuis heeft brede vleugels, is zeer wendbaar en kan langzaam vliegen. Bijzonder is de jachttechniek van de Franjestaart. Waar andere vleermuizen hun voedsel (insecten) uit de lucht vangen, plukt de Franjestaart zijn prooien (vooral niet vliegende insecten en spinnen) van de vegetatie of andere oppervlakken. Richtje licht toe: ‘Meestal zie ik vleermuizen foerageren in boomtoppen, vlak boven de grond zie ik niet vaak. Helaas heb ik de Franjestaart niet gezien omdat het te donker was’.
Franjestaarten maken vaak gebruik van lijnvormige elementen voor hun vliegroutes. De houtwallen in Zuidoost-Friesland lenen zich hier goed voor. Het zijn stand vleermuizen, ze leggen maximaal enkele tientallen kilometers af tussen hun zomer- en winterverblijven.
Monitoring
In 2024 is de monitoring van vleermuizen in het coulisselandschap van Zuidoost-Friesland gestart. Met de monitoring wil het agrarisch collectief ELAN meer inzicht krijgen in het voorkomen van soorten en aantallen vleermuizen in het gebied. Met deze informatie kunnen waar nodig gerichte maatregelen in beheer worden genomen om de vleermuizen een goede biotoop te bieden.
De monitoring wordt uitgevoerd door tellingen te doen op zeven routes van 2,5 km langs singels, wallen en bosjes. Bij iedere route worden op 12 punten de langs-vliegende vleermuizen met een zogenaamde batdetector geteld. Er zijn iedere zomer twee tellingen, een in juni en een in september.
De monitoring wordt uitgevoerd door Landschapsbeheer Friesland. Bureau Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek verwerkt de resultaten tot een rapportage.
